Chartreux

Chartreux kat

De Chartreux vertoont een liefdevolle smiley-gezichts uitdrukking. Je zou hen heel eenvoudig foutief kunnen aannemen voor een Britse Korthaar maar de Chartreux heeft meer weg van een teddybeer. Ze hebben een speels karakter en sommige eigenaren zweren zelf dat deze katten een echt gevoel voor humor hebben.

Chartreaux Profiel

Levensverwachting : 8-14 jaar
Gemiddelde hoogte : 20-25 cm
Gemiddeld gewicht Vrouw : 3-5 kg
Gemiddeld gewicht Man : 5-7 kg

Vachttype : dichte, wollige, blauwgrijze vacht.
Vachtkleuren en lichaamstype : Deze stevige, krachtige kat met een middelgroot postuur heeft een kenmerkende opvallende blauwe vacht met een dichte wollige ondervacht. Ze zijn er in verschillende tinten blauw, as of leisteen, samen met goud, koper of amber oogkleur.

Verzorging vereist : matig – 1 à 2 maal per week.
Vergelijkbare rassen : Brits korthaar, Amerikaans korthaar, Amerikaans draadhaar, Russisch blauw.
Gezondheidsprofiel : Polycystische nierziekte (PKD), struvietstenen, patella luxatie.

Geschiedenis

De Chartreux wordt soms wel eens in verband gebracht met de kartuizerorde in Frankrijk. Dit komt doordat het ras met hun grijze pels, sober als een monnikskleed de perfecte metgezel zou zijn geweest voor leden van de stille, eenzame orde. Deze legende is niet echt bewezen, maar het is zeker niet onwaarschijnlijk. Net iets waarschijnlijker zou zijn dat ze vanaf de 18^de eeuw werden aangetroffen in Frankrijk, waar ze instonden voor het wegjagen van ratten. Spijtig genoeg werden ze ook gebruikt door bonthandelaren omwille van hun prachtige dikke blauwe vacht, waaruit een type luxueuze wol dat “pile de Chartreux” ontstond en verhandeld werd.

Hoe de naam Chartreux ontstond is niet bekend. Een van de eerste vermeldingen van het woord dateert uit 1558, in een grafschift voor Belaud, waarin de dichter Belaud als “dood voor ratten” beschrijft, wat zeker een eigenschap is van het ras, toen en nu. In 1723 kwam de eerste verwijzing ernaar met betrekking tot de kat zelf, waar ook de associatie wordt gemaakt met de bonthandel. De Franse naturalist George-Louis Leclerc beschreef ze als dé kat van Frankrijk en gaf ze de Latijnse naam Felis catus coeruleus, wat blauwe kat betekent. De katten woonden dus al heel lang in Parijs en andere gebieden van Frankrijk maar werden pas echt gewaardeerd na de Eerste Wereldoorlog, wanneer Franse kattenliefhebbers het ras in stand probeerden te houden. Na het fokken van de kittens die aan de standaarden voldeden konden ze beginnen met het tentoonstellen van de katten op Europese shows in 1928 of 1931.

Gelukkig zijn de kattenliefhebbers de Chartreux beginnen fokken, want vrijlevende katten van dit ras werden na de Tweede Wereldoorlog niet meer gevonden. Zonder deze kattenliefhebbers was het ras al snel uitgestorven. Tegenwoordig zijn de katten erkend door alle grote Amerikaanse kattenverenigingen. De Chartreux is zelfs de officiële mascotte van het Montreux Jazz Festival. Ze zijn minder bekend in Europa, zelfs in hun land van origine Frankrijk.

Persoonlijkheid Chartreux

De Chartreux is als een mimespeler; ze zijn enorm stil maar daarentegen wel communicatief op hun eigen manier via lichaamstaal en gedragen zich af en toe als een kleine clown, die slim genoeg zijn om te weten wanneer ze grappig zijn. Ze dutten, spelen en eten graag. Een afwisseling van deze activiteiten is voor hen de ideale dag. Ze blijven graag dichtbij hun baasjes en observeren hen in wat ze doen.

In feite laat dit stille ras nauwelijks een piep horen. Als de Chartreux zich wil laten horen, is het meer een klein tjilp geluid dan een echte miauw. Deze prachtige grijze metgezellen hebben ook supersnelle reflexen en zijn uitstekende muizenjagers, dankzij hun stille en oplettende aard.

Ze houden ervan om aandacht te krijgen en wanneer ze niet druk bezig zijn met spelen zullen ze dicht bij je aankruipen om te laten weten dat het tijd is om onder de kin of tussen de oortjes te krabben. Hier houden ze van, maar ze zijn daarentegen niet veeleisend op dit vlak. Ze zullen steeds proberen om jouw handelingen te sturen aan de hand van hun blikken, en zullen slechts miauwen of zoals reeds vermeld tjilpen als ze niet anders kunnen. Daarom kan je best in het begin hun handelingen goed observeren om te weten te komen wat ze bedoelen met bepaalde blikken.

De Chartreux past zich gemakkelijk aan en heeft een tweezijdige persoonlijkheid. Ze zijn niet over sociaal, maar langs de andere kant ook zeker geen verlegen muurbloempje. Ze zullen altijd eerst rustig afwachtend observeren voor ze beslissen om een onbekende te begroeten of zich in de situatie te mengen. Hun rustige kant zorgt er enerzijds voor dat ze eenvoudig alleen kunnen blijven mits een kleine beloning. En anderzijds zijn ze hierdoor een perfecte reismetgezel die meekunnen in campers, vrachtwagens, etc. Het zonnige, leuke karakter van de Chartreux maakt het geweldig om mee samen te leven.

Gezondheid

De Chartreux is over het algemeen gezond, maar over de jaren heen zijn er enkele van de volgende gezondheidsproblemen opgedoken:

Patellaire luxatie; een erfelijke ontwrichting van de knieschijf die kan variëren van mild tot ernstig. De milde versie van de ziekte zorgt zelden voor problemen, maar wanneer het ernstig wordt kan dit kreupelheid veroorzaken, die weliswaar met een operatie kan opgelost worden.

Polycysteuze nierziekte (PKD) is een van de meest voorkomende genetische ziekten bij katten. De ziekte komt het vaakst voor bij Perzen en eraan verwante rassen, maar slechts sporadisch bij andere rassen. Er werd een onderzoek gedaan met een 12 jarige Chartreux kat waarbij de niercysten werden vastgesteld en een erfelijk patroon werd bevestigd. Chartreux katten zouden moeten worden opgenomen in het screeningsprogramma voor PKD, en PKD zou altijd moeten worden beschouwd als een mogelijke oorzaak van chronisch nierfalen bij dit ras.

Tot slot kunnen struvietsstenen opduiken. Dit zijn de meest voorkomende blaasstenen. Wanneer er meer afvalstoffen in de urine zitten dan er worden opgelost, kunnen zich stenen ontwikkelen die de urinebuis blokkeren. Hierdoor zullen de afvalstoffen in blaas achterblijven en dit is schadelijk en pijnlijk voor jouw trouwe viervoeter. Je kan de voeding aanpassen om de stenen tegen te gaan.

Verzorging

In het voorjaar zal de korte dikke vacht van de Chartreux verharen waardoor je ze dan iets meer zal moeten borstelen. Op andere moment is wekelijks voldoende. De vacht is ook waterafstotend dus het kost wat tijd om de vacht nat genoeg te krijgen voor een wasbeurt. Gelukkig hoef je dit zelden te doen. Dagelijkse gebitsverzorging, wekelijkse nagel knipbeurt en af en toe de oogjes reinigen zijn taken die bij alle kattenrassen voorkomen. Gebruik bij het reinigen van de ogen een zacht, vochtig doekje en steeds een apart deel van het doekje voor elk oog om infecties te vermijden. Wat betreft het kuisen van de oren, kan u gebruik maken van een watje of doekje die is bevochtigd met een 50-50 mengsel van appelazijn en warm water. Gebruik nooit wattenstaafjes.

De Chartreux houdt ervan om binnen te zijn en voor hun gezondheid is het ook een goed idee om ze enkel binnenshuis te houden. Op deze manier bescherm je ze tegen ziekten van buitenaf die worden verspreid door andere katten of aanvallen van andere dieren. Tenslotte is de Chartreux een prachtig, gewild ras waardoor de kans bestaat dat ze gestolen worden op de straat. Hou hier zeker rekening mee.

Verschijning

Er zijn twee kenmerken die enorm opvallen bij de Chartreux. Dit is hun dikke, korte, prachtige vacht natuurlijk, maar daarnaast ook hun diep oranje ogen geplaatst in een ronde brede kop met een lieve uitdrukking. Ze hebben een primitief lichaamstype; namelijk stevig met brede schouders en een diepe borst. De poten zijn relatief dun maar sterk en de staart is soepel en levendig. Ze zijn dan wel stevig gebouwd, maar de kat is enorm soepel en beweeglijk, en zijn ook gekenmerkt door een langzame groei. Ze bereiken hun definitieve gewicht als ze reeds 4 of 5 jaar oud zijn.

Ze hebben een dubbele vacht die een licht wollige textuur heeft. Dit varieert naargelang de leeftijd, het geslacht en het klimaat waarin ze leven. Volwassen katers hebben zo de zwaarste vacht, terwijl poezen of jonge katten een dunnere vacht hebben of een vacht die zijdezacht aanvoelt. Elke tint van blauwgrijs komt voor bij dit ras en de uiteinden zien eruit alsof ze met zilver zijn geborsteld. Bij kittens komt er soms “ghost barring” voor. Dit zijn vage afdrukken van tabby-markeringen, maar die verdwijnen tegen de tijd dat ze volwassen zijn.